ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ

Είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητό πως ο εθισμός είναι ένα σύνθετο και πολύπλευρο φαινόμενο φαινόμενο και η ανάπτυξή του είναι αποτέλεσμα μιας πολυπαραγοντικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα στην επαναλαμβανόμενη έκθεση στις ουσίες, σε περιβαλλοντικούς/κοινωνικούς και βιολογικούς παράγοντες. Επιπλέον, είναι ευρέως γνωστό στην επιστημονική κοινότητα ότι ορισμένοι τρόποι χρήσης είναι σαφώς ασφαλέστεροι από άλλους.

Οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι αρχίζουν να κάνουν χρήση ναρκωτικών είναι πολύπλοκοι και ποικίλοι, το ίδιο και οι συνέπειες. Αναγνωρίζοντας λοιπόν, ότι οι προσπάθειες για την πρόληψη της έναρξης της χρήσης ναρκωτικών πρέπει να ενισχυθούν και ότι η θεραπεία που προσανατολίζεται στην αποχή πρέπει να είναι διαθέσιμη σε όποιον τη χρειάζεται, πέρα απ’ όλα αυτά πρέπει να τονιστεί ότι πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που θα συνεχίσουν να κάνουν χρήση ναρκωτικών, είτε προσωρινά είτε για όλη τους τη ζωή.

Οι πολιτικές μείωσης της βλάβης στοχεύουν στην υλοποίηση παρεμβάσεων και δράσεων που αφορούν κυρίως την πρόληψη περιπτώσεων υπερδοσολογίας και μολυσματικών ασθενειών, καθώς και την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με τη χρήση ουσιών.

Στόχοι των υπηρεσιών μείωσης βλάβης:

$

Εξετάσεις και εμβολιασμοί για μολυσματικές ασθένειες

$

Παροχή ιατρικής βοήθειας

$

Πρόληψη της προσβολής από μολυσματικές ασθένειες και της μετάδοσής τους

$

Διασύνδεση των χρηστών σε άλλες υπηρεσίες υγείας

$

Ακριβής, βασισμένη σε γεγονότα, εκπαίδευση για τα ναρκωτικά

$

Ευαισθητοποίηση και η ενίσχυση της επαφής των χρηστών με το υγειονομικό σύστημα

$

Δημιουργία κινήτρου για την ένταξή τους σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα

$

Χορήγηση υποκατάστατων

$

Εξάλειψη των διακρίσεων κατά των χρηστών ναρκωτικών ουσιών

$

Μείωση της παραβατικότητας κ.ά.

Πυλώνες της μείωσης βλάβης:

P

Νομοθεσία που αναφέρει ρητά τη μείωση της βλάβης

P

Προγράμματα Υποκατάστασης σε κοινότητα και φυλακές

P

Προγράμματα διανομής συρίγγων σε κοινότητα και φυλακές

5

Τα υγειονομικά πακέτα ασφαλέστερης χρήσης ουσιών που χορηγούνται, περιέχουν: φιαλίδια με φυσιολογικό ορό, κιτρικό οξύ, αντισηπτικά μαντηλάκια, σετ υλικών παρασκευής/ χρήσης, προφυλακτικά

P

Χώροι εποπτευόμενης χρήσης ουσιών κοινότητα

P

Προγράμματα διανομής ναλοξόνης μέσω ομοτίμων («Peer-to-Peer Naloxone») και προγράμματα συνταγογραφούμενης ναλοξόνης («Take-Home Naloxone»)

P
Διανομή προφυλακτικών
P
Διανομή ενημερωτικού υλικού για τις μολυσματικές ασθένειες

Οφείλουμε ως κοινωνία να αποδεχτούμε, καλώς ή κακώς, ότι η χρήση νόμιμων αλλά και παράνομων ουσιών είναι μέρος του κόσμου που ζούμε και να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη που προκύπτει να φροντίζουμε το ένα το άλλο, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις βλαβερές επιπτώσεις της χρήσης και όχι να τις καταδικάζουμε ή και να τις αγνοούμε. Η επιβίωση του χρήστη ουσιών διατηρεί ανοιχτό το ενδεχόμενο εκπλήρωσης μακροπρόθεσμων στόχων, όπως η απεξάρτηση και η κοινωνική επανένταξη. Τα άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών δεν είναι άτομα που πρέπει να παραμεριστούν κάτω από την ετικέτα των τοξικομανών ή χρηστών ναρκωτικών – αυτοί είναι οι φίλοι μας, οι οικογένειές μας, οι γείτονές μας και οι συνάδελφοί μας.

Σημαντική είναι και η συμβολή διάφορων κοινωνικών παραγόντων, όπως η φτώχεια, η κοινωνική διαστρωμάτωση, ο ρατσισμός, η κοινωνική απομόνωση, τα τραύματα του παρελθόντος, οι σεξουαλικές διακρίσεις, ο κοινωνικός στιγματισμός, η μετανάστευση, η προσφυγιά, η υποβάθμιση συνοικιών στα μητροπολιτικά κέντρα, η υποβάθμιση της εκπαίδευσης κλπ., στην ανάπτυξη και συντήρηση του εθισμού και της εξάρτησης, η οποία επηρεάζει τόσο την ευπάθεια των ανθρώπων, όσο και την ικανότητά τους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της βλάβης που σχετίζεται με τα ναρκωτικά.

Όπως αναφέρεται και στη Χάρτα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Εξαρτημένων Ατόμων, η οποία συντάχθηκε από την κυρία Μένη Μαλλιώρη, Καθηγήτρια Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ και την κυρία Δανάη Παπαχριστοπούλου, δικηγόρο υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Διαφάνειας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Υπουργείου Δικαιοσύνης, είναι σημαντικό να διασφαλίζεται το δικαίωμα συμμετοχής των εξαρτημένων ατόμων στη διαμόρφωση αποφάσεων σχετικά με την πολιτική κατά των εξαρτήσεων.

Οι άνθρωποι που κάνουν χρήση ναρκωτικών αποτελούν μέρος της ζωής μας και αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας. Η πρόληψη της απώλειας ενός άλλου ατόμου από μια θανατηφόρα υπερβολική δοσολογία είναι το κύριο μέλημά μας στην εφαρμογή πολιτικών μείωσης βλάβης στις κοινότητές μας.